Types hoortoestellen

Achter het oor (AHO)

Het meest bekende en meest gebruikte hoortoestel is het zogenaamde ‘achter het oor’-toestel. De naam zegt het al, het hoortoestel zelf bevindt zich achter het oor en het geluid wordt via een flexibel slangetje en een oorstukje naar uw gehoorgang gebracht.

AHO’s met open aanpassing vormen de toekomst. Deze hebben in plaats van een oorstukje een dome, welke de gehoorgang niet afsluit. Ze zijn tevens kleiner en dus lichter dan gewone AHO’s en de dome is minder voelbaar. Ook blijft de gehoorgang bij open aanpassingen open en belucht. Dit vergroot het comfort en beperkt de kans op irritaties in de gehoorgang.

Voordelen

• Ze kunnen de meeste soorten slechthorendheid compenseren, ook zwaarder gehoorverlies
• Ze zijn in zeer kleine modellen verkrijgbaar
• Ze zijn eenvoudig te bedienen en onderhouden
• Ze zijn minder storingsgevoelig dan een ‘in het oor’-toestel

Nadelen

• Meer zichtbaar dan ‘in het oor’-toestellen
• Ze zijn gevoeliger voor transpiratie
• Ze zijn niet stabiel bij wijduitstaande oren
• De functie van het richtingoren in de oorschelp gaat verloren
• Bij langdurig gebruik gaan de standaardoorstukjes leiden tot vervorming van de oorgang, waardoor de oorstukjes niet blijven zitten

In het oor (IHO)

Een ‘in het oor’-toestel draagt u zoals u mag verwachten in het oor. Deze toestellen zijn populair omdat ze vrij onopvallend zijn. Ze bestaan in drie varianten. Het concha-model vult de gehele oorschelp, een Mini-IHO (MIHO) past in de gehoorgang maar is nog wel zichtbaar, en een Completely in Channel (CIC) zit geheel in de gehoorgang. Bij deze laatste is alleen het draadje waarmee u het toestel in- en uitdoet zichtbaar.

Voordelen

• Het speakertje zit in de gehoorgang en dus op een natuurlijke plaats. Wel is er door de beperkte ruimte minder plaats voor technische onderdelen, waardoor de prestaties ook beperkter zijn.
• Deze toestellen zijn vrij onopvallend doordat ze in het oor zitten.

Nadelen

• Ze zijn gevoeliger voor beschadiging door oorsmeer, vocht of stof. Ook sluiten IHO’s de gehoorgang helemaal of bijna helemaal af, wat tot eczeem of oorontsteking kan leiden.
• Ze zijn vaak duurder in aanschaf dan grotere hoortoestellen en hebben een relatief hoog batterijverbruik.
• Concha’s en MIHO’s zijn relatief gevoelig voor fluittonen.
• De geringe grootte en de plaatsing in de gehoorgang zorgen ervoor dat sommige mensen moeite hebben om IHO’s in te brengen, te verwijderen en te bedienen.
• CIC’s kunnen alleen een licht tot middelmatig gehoorverlies goed verbeteren. U moet handig zijn om de toestelletjes goed in te brengen en te verwijderen; veel mensen vinden dit lastig. Door het kleine formaat hebben veel CIC’s geen ruimte voor een luisterspoel ten behoeve van een ringleiding.
• De diameter van de gehoorgang moet groot genoeg zijn om ruimte te bieden aan een IHO-toestel

Cros-toestel

Als u aan één oor doof bent, kunt u de geluidssignalen aan die specifieke kant niet waarnemen. Om geluiden toch waarneembaar te maken voor dat oor, bestaat er het zogeheten cros-toestel (contralateral routing of signals). Dit is een hoortoestel op uw dove oor dat geluidssignalen via een draadje of draadloos systeem doorgeeft aan uw goede oor. Met een cros-toestel kunt u niet horen uit welke richting het geluid komt, maar u kunt wel geluiden aan de kant van uw dove oor waarnemen. Als uw beste oor tevens slechthorend is, heeft u een bicros-systeem nodig. Deze geeft niet alleen de geluiden door aan het beste oor, maar versterkt de geluiden ook nog eens. 

Cochleair Implantaat (CI)

Een CI (Cochleair Implantaat) is een elektronisch toestel dat aan zeer slechthorende en dove mensen de mogelijkheid biedt weer iets te horen. Een CI neemt het werk van de beschadigde delen van het binnenoor (slakkenhuis) over om geluidssignalen aan de hersenen te leveren.

Het implantaat bestaat uit een dun siliconen snoertje dat operatief wordt ingebracht in het slakkenhuis. Aan het uiteinde van het snoertje bevindt zich een serie minuscule elektroden. Het geluidssignaal wordt door de uitwendige processor via de magnetische spoel doorgegeven naar het inwendige deel, waar het via de elektroden de gehoorzenuw op verschillende plaatsen elektrisch stimuleert. De elektroden worden in de eerste maanden herhaaldelijk opnieuw afgesteld voor het beste luisterresultaat.

Voordelen

• Een CI wordt door veel mensen gezien als een wonder: het zorgt ervoor dat dove en zeer slechthorende mensen weer kunnen horen. Het CI bootst als het ware het hoorsysteem na van goedhorende mensen die over ongeveer 3.000 zintuigcellen beschikken om geluids­signalen door te geven aan ca. 30.000 zenuwuiteinden. Zeer slechthorenden en doven ontvangen en verwerken dit signaal in de regel niet. En daarvoor is een schone taak voor de CI weggelegd
• Als kinderen of volwassenen ondanks de hulp van hoortoestellen en hoortraining nauwelijks in staat zijn tot het waarnemen van gesproken taal, kan een cochleair implantaat uitkomst bieden

Nadelen

• Voor wie geen auditief geheugen heeft, is het moeilijk om gehoorde geluiden te herkennen. Het is dus belangrijk om een auditief geheugen te hebben of op te bouwen. Geluid opvangen en vertalen en dus de ander verstaan vergt vaak nog oefening
• Soms kunt u met een CI ook teveel horen. Kunnen goedhorende mensen storende geluiden zogenoemd wegdrukken, met een CI kan dat niet. Dus een tikkende klok kan het luisteren naar een gesprek voor wie een CI draagt makkelijker verstoren
• Een CI biedt niet altijd de mogelijkheid om betekenisvolle geluiden te onderscheiden uit achtergrondgeruis
• Met een CI is het niet altijd mogelijk om te bepalen uit welke richting het geluid komt

Botverankerde hoortoestellen

Een botverankerd hoortoestel wordt toegepast bij geleidingsslechthorendheid en ook wel bij mensen die geen oorstukjes verdragen. Een botverankerd hoortoestel brengt het geluid over via trillingen. Het implantaat is een trilblokje dat operatief in de schedel wordt vastgezet. De microfoon en versterker brengen het blokje en daarmee het bot in trilling. Hierdoor komt het slakkenhuis in trilling en wordt het geluid doorgegeven.

Er bestaan op dit moment twee merken: de BAHA (Bone Anchored Hearing Aid) van Cochlear en de Ponto van Oticon Medical. Bij jonge kinderen tot circa 5 jaar kan het trilblokje nog niet in de schedel worden vastgezet. Voor deze groep bestaat er bijvoorbeeld de BAHA met softband, waarbij het trilblokje verwerkt is in een hoofdband. Botverankerde hoortoestellen worden de laatste tijd ook steeds meer als een cros hoortoestel gebruikt bij mensen met een éénzijdig perceptief gehoorverlies. Het geluid aan de kant van het slechte oor wordt daarmee aan het goede oor hoorbaar gemaakt.

Volledig implanteerbaar hoortoestel

Een volledig implanteerbaar hoortoestel wordt operatief ingebracht. Met zo’n type hoortoestel kunt u douchen, zwemmen en sporten, en heeft u geen last van bijvoorbeeld windgeruis. Via een afstandsbediening zet u het hoortoestel aan en uit, en stelt u het in. Na ongeveer vijf jaar moet de batterij worden vervangen via een poliklinische ingreep. Eventueel kan dan ook nieuwe software worden ingebracht. Volledig implanteerbare hoortoestellen zijn geschikt voor diverse vormen van gehoorverlies.