Lijmoren, ook wel bekend als otitis media met effusie, is een veelvoorkomende oorontsteking bij kinderen. Het treft ook soms volwassenen, maar vooral jonge kinderen krijgen er last van. In dit artikel behandelen we wat lijmoren precies zijn, wat de oorzaken zijn, welke symptomen je kunt verwachten, en hoe het behandeld kan worden. Ook bespreken we enkele preventieve maatregelen om lijmoren te voorkomen.
Wat zijn lijmoren?
Lijmoren ontstaan wanneer er vocht achter het trommelvlies vast komt te zitten. Normaal gesproken stroomt het vocht uit het middenoor via de buis van Eustachius naar de keelholte en wordt het daar afgevoerd. Bij een verstopping van deze buis blijft het vocht echter achter in het middenoor, waar het dikker kan worden en een lijmachtige substantie vormt. Vandaar de naam “lijmoren”.
Dit kan leiden tot gehoorverlies en ongemak. Hoewel het meestal vanzelf geneest, kan het langdurige problemen veroorzaken als het onbehandeld blijft, vooral bij kinderen in hun ontwikkelingsjaren.
Oorzaken van lijmoren
Lijmoren kunnen door verschillende factoren veroorzaakt worden, maar de meest voorkomende oorzaak is een ontsteking van de buis van Eustachius, die vaak ontstaat na een verkoudheid of een luchtweginfectie. Andere oorzaken kunnen zijn:
- Luchtweginfecties: Infecties zoals verkoudheden en griep kunnen de buis van Eustachius blokkeren, waardoor vocht vast komt te zitten in het middenoor.
- Allergieën: Mensen die last hebben van allergieën kunnen ook vatbaarder zijn voor lijmoren, omdat allergische reacties zwelling in de keel- en neusgangen kunnen veroorzaken, waardoor de buis van Eustachius niet goed functioneert.
- Adenoïden: Dit zijn klieren achter in de neus die vergroot kunnen raken en druk kunnen uitoefenen op de buis van Eustachius, wat de afvoer van vocht belemmert.
- Roken of blootstelling aan tabaksrook: Blootstelling aan rook verhoogt het risico op ontstekingen in de luchtwegen en dus ook op oorproblemen, waaronder lijmoren.
- Zuigelingen en jonge kinderen: Bij jonge kinderen is de buis van Eustachius korter en minder schuin, waardoor er gemakkelijker verstoppingen kunnen optreden.
Symptomen van lijmoren
De symptomen van lijmoren kunnen subtiel zijn, vooral bij kinderen die niet goed kunnen verwoorden wat ze voelen. Hier zijn enkele veelvoorkomende symptomen:
- Gehoorverlies: Een van de belangrijkste symptomen is gehoorverlies. Het vocht in het middenoor blokkeert het geluid, waardoor geluiden gedempt of dof kunnen klinken.
- Oorpijn of ongemak: Hoewel lijmoren meestal geen hevige pijn veroorzaken, kunnen kinderen klagen over een vol gevoel of druk in het oor.
- Balansproblemen: Het oor speelt een cruciale rol bij het handhaven van evenwicht. Een verstopping door lijmoren kan leiden tot lichte balansproblemen of duizeligheid.
- Aandacht- of concentratieproblemen: Kinderen met gehoorverlies als gevolg van lijmoren kunnen moeite hebben met concentreren in de klas of thuis. Het kan ook lijken alsof ze je negeren, terwijl ze je simpelweg niet goed kunnen horen.
- Taal- en spraakachterstand: Bij langdurige gehoorproblemen door lijmoren kan de spraak- en taalontwikkeling bij jonge kinderen worden vertraagd.
Diagnosestelling
Lijmoren kunnen moeilijk te herkennen zijn, vooral omdat de symptomen vaak mild zijn en niet altijd op een oorontsteking wijzen. Als je vermoedt dat je kind last heeft van lijmoren, is het belangrijk om een arts te raadplegen. De arts zal een otoscoop gebruiken om in het oor te kijken en kan de aanwezigheid van vocht achter het trommelvlies bevestigen.
In sommige gevallen kan er een gehoortest worden afgenomen om de ernst van het gehoorverlies te bepalen. Een tympanometrie, een test die de druk in het middenoor meet, kan ook helpen om de diagnose te bevestigen.
Behandeling van lijmoren
De behandeling van lijmoren hangt af van de ernst van de aandoening. In veel gevallen genezen lijmoren vanzelf binnen enkele weken tot maanden zonder behandeling. De volgende behandelopties zijn mogelijk:
1. Afwachtend beleid
Omdat lijmoren vaak vanzelf genezen, kiezen artsen er vaak voor om een afwachtend beleid te voeren, vooral bij milde gevallen. Gedurende deze periode wordt het kind regelmatig gecontroleerd om te zien of de situatie verbetert.
2. Medicatie
Soms wordt medicatie voorgeschreven om de symptomen te verlichten of de onderliggende oorzaak van de lijmoren aan te pakken. Antibiotica kunnen bijvoorbeeld worden voorgeschreven als er ook sprake is van een bacteriële infectie. Antihistaminica en decongestiva kunnen nuttig zijn als allergieën een rol spelen.
3. Buisjes in de oren (trommelvliesbuisjes)
Als het vocht in het oor aanhoudt en gehoorverlies of frequente oorontstekingen veroorzaakt, kan de arts voorstellen om trommelvliesbuisjes te plaatsen. Dit is een kleine chirurgische ingreep waarbij kleine buisjes in het trommelvlies worden geplaatst om het vocht af te voeren en de druk te verlichten. Dit kan helpen om het gehoor te herstellen en verdere infecties te voorkomen.
4. Adenotomie
Bij sommige kinderen met chronische lijmoren en vergrote adenoïden kan het verwijderen van de adenoïden (adenotomie) nuttig zijn. Dit kan de afvoer van vocht verbeteren en de frequentie van oorinfecties verminderen.
Complicaties van onbehandelde lijmoren
Als lijmoren onbehandeld blijven, vooral bij jonge kinderen, kunnen er complicaties optreden. Enkele mogelijke complicaties zijn:
- Gehoorverlies: Aanhoudende vochtophoping in het oor kan leiden tot permanent gehoorverlies, vooral als het trommelvlies beschadigd raakt.
- Taalachterstand: Gehoorverlies tijdens de vroege kinderjaren kan de ontwikkeling van taal en spraak negatief beïnvloeden, wat kan leiden tot leerproblemen.
- Oorontsteking: Het vocht achter het trommelvlies kan geïnfecteerd raken, wat leidt tot acute middenoorontsteking, wat pijnlijker is dan lijmoren zelf.
Preventie van lijmoren
Hoewel het niet altijd mogelijk is om lijmoren te voorkomen, zijn er enkele maatregelen die het risico kunnen verminderen:
- Voorkom blootstelling aan rook: Zorg ervoor dat kinderen niet worden blootgesteld aan sigarettenrook, omdat dit het risico op luchtweginfecties en oorproblemen verhoogt.
- Behandel allergieën: Als je kind last heeft van allergieën, bespreek dan met de arts hoe je deze het beste kunt behandelen om verstoppingen van de buis van Eustachius te voorkomen.
- Vaccinaties: Regelmatige vaccinaties tegen ziekten zoals griep en pneumokokken kunnen helpen om het risico op luchtweginfecties te verminderen.
- Handen wassen: Regelmatig handen wassen kan helpen om de verspreiding van virussen en bacteriën die luchtweginfecties veroorzaken, te verminderen.
Conclusie
Lijmoren zijn een veelvoorkomend probleem, vooral bij kinderen, maar kunnen meestal zonder ingrijpende behandeling genezen. Toch is het belangrijk om aandacht te besteden aan symptomen zoals gehoorverlies, omdat onbehandelde lijmoren complicaties kunnen veroorzaken. Als je vermoedt dat je kind lijmoren heeft, aarzel dan niet om medisch advies in te winnen. Met de juiste zorg en aandacht kunnen de meeste gevallen van lijmoren effectief worden beheerd en behandeld.
Het nemen van preventieve maatregelen, zoals het vermijden van blootstelling aan rook en het behandelen van allergieën, kan het risico op lijmoren verkleinen en helpen om de gezondheid van je kind op lange termijn te beschermen.
